Cảm nhận sự hy sinh của những người lính Tây Tiến

Cảm nhận sự hy sinh của những người lính Tây Tiến

Phân công

Nói đến bài thơ Tây Tiến của nhà thơ Quang Dũng, nhà phê bình văn học Nguyễn Xuân Nguyên đã từng nói “Nó như viên ngọc sáng trong tâm hồn Việt Nam, trái tim Việt Nam và thơ ca Việt Nam”. Sự hy sinh của người lính Tây Tiến được nhà thơ nhắc lại hai lần trong hai dòng thơ “Bạn ơi hỡi… Mường Hịch hổ trêu người” và “Lác đác qua biên giới… gầm khúc độc hành”. Từ việc phân tích sự hi sinh của người lính trong hai đoạn trích, người đọc hiểu được phần nào diễn biến tâm trạng của nhân vật trữ tình trong bài thơ.

Nhà thơ Quang Dũng tên thật là Bùi Đình Đầu, sau đó ông phải mượn tên anh họ là Bùi Đình Diệm để làm tuổi đi học. Ông sinh năm 1921, quê ở Huyện Đan Phượng, Hà Tây. Quang Dũng là người đa tài, thông thạo các thể loại thơ, nhạc. Nhà thơ có tính cách phóng khoáng, sôi nổi, nhiệt tình tham gia các chiến dịch hành quân bảo vệ quê hương. Trong chiến dịch Tây Tiến, anh cũng như nhiều thanh niên nhiệt huyết khác của Hà Nội đã phải trải qua những tháng ngày gian khổ, cực khổ nhưng rất đáng nhớ. Anh viết “Tây Tiến” như một lời tri ân, một nỗi nhớ thầm kín gửi gắm trong từng câu thơ, hình ảnh người lính anh hùng, hào hoa. Sự hy sinh cao cả của người lính đã hai lần được nhà thơ khắc họa bằng những nét riêng đáng kể trong hai câu thơ: “Bạn dầu hẻo lánh… Mường Hịch con hổ trêu người” và “Đã rải biên giới… gầm độc… hành ”. Qua cảm nhận về những hi sinh ấy, người đọc hiểu rõ hơn sự vận động của các nhân vật trữ tình trong bài thơ này.

Cuộc chiến nào cũng có hy sinh và mất mát. Nhưng trên hết vẫn là tinh thần của những người lính trong cuộc chiến này, nghị lực và sự lạc quan của họ dường như xoa dịu đi nhiều nỗi đau, xót xa khi phải chứng kiến ​​đồng đội ngã xuống. Tinh thần này được thể hiện rất rõ trong bài thơ:

• “Người bạn cẩu thả của tôi không đi nữa
• Ngả súng quên đời
• Buổi chiều thác ầm ầm hùng vĩ.
• Đêm Mường Hịch, hổ trêu người “

Hình ảnh người chiến sĩ “ngã mũ quên đời” là một hình ảnh đẹp, mang nhiều ý nghĩa biểu tượng. Nhà thơ đã sử dụng cách nói giảm nhẹ khi nhắc đến sự hy sinh của đồng đội trên chiến trường. Đằng sau hình ảnh ấy ta biết còn trĩu nặng nỗi buồn, nỗi nhớ nhung, nhưng Quang Dũng vẫn cho ta cảm giác rằng những người lính Tây Tiến trong cuộc hành quân gian khổ, họ mạnh mẽ, họ tràn đầy tự tin và quyết tâm vượt qua. muôn ngàn thử thách cùng nhau bảo vệ quê hương, dân tộc. Ý thơ của Quang Dũng đến đây làm ta chợt nhớ đến “tư thế hiên ngang khắc kỷ” của người lính trong bài thơ Chính Hữu:

“Đó là bạn của tôi
Rơi trên một sợi dây thép ba cấp
Bàn tay không rời báng súng
Tiến nửa bước
Ôi những người nằm xuống
Luôn luôn tấn công!

Những người lính trong cả hai câu thơ, họ đều phải trải qua đau thương, mất mát, nhưng họ sẵn sàng đối mặt với nỗi đau, họ tích cực, dũng cảm chờ đợi và vượt qua những cảm xúc này. Riêng Tây Tiến bước ra đầy kiêu hãnh, với một thái độ “quên đời” rất đáng trân trọng. Ngọt ngào và thanh thản, sự hy sinh ập đến bao trùm tâm trí những người lính, nhưng họ không thể cản bước hành quân ra trận. Ngược lại, dường như mất mát quá lớn càng khiến họ quyết tâm và mạnh mẽ hơn.

Sang đến khổ thơ thứ ba, Quang Dũng lại nhắc đến sự hy sinh của người lính:

“Nằm rải rác trên biên giới của những nấm mồ xa xôi
Ra chiến trường không tiếc đời xanh.
Những chiếc váy đưa anh ta trở lại mặt đất
Sông Mã gầm lên khúc độc tấu.

Sự hi sinh của người lính trong đoạn thơ này hiện lên song song với sự lạc quan, tin tưởng. Đảo ngữ kết hợp với tính từ “tản mác” đã lột tả trọn vẹn nỗi niềm của người lính và đoàn quân Tây Tiến trong cuộc hành quân gian khổ. Những người lính để lại bao hoài bão tuổi trẻ, họ hăng hái tham gia chiến đấu, nhưng khó khăn thường cản bước họ lên đường biên ải, nằm lại “mồ xa” không ai hay biết. Đó là một sự hy sinh lớn lao và rất cao cả. Biết bao khó khăn, gian khổ đi kèm, người lính “xông pha trận mạc không tiếc đời xanh”. Tuổi trẻ, sức trẻ, những người lính ấy đã quyết tâm ra đi, hành quân cùng đồng đội, viết nên bài ca của người lính, bài ca ra trận, tuy có những nốt trầm nhức nhối nhưng vẫn ngân vang khúc ca oanh liệt và hào hùng. Nhiều chiến sĩ đã chiến đấu quên mình và hy sinh vì chiến tranh, họ không có chiếu để chôn, mà thay vào đó là một chiếc áo quan được chôn cất sơ sài. Họ đã đi ngủ, nhưng hình ảnh, tâm hồn và lòng dũng cảm, ý chí chiến đấu vẫn sáng mãi trong tim, trong sâu thẳm trái tim của những người ở lại, những người sẽ viết tiếp cho anh bài ca chiến đấu hào hùng. . Hình ảnh “Tiếng gầm sông Mã” mang dáng dấp của một khúc ca bi tráng tiễn đưa người ngã xuống quê hương vĩnh hằng, chan chứa bao cảm xúc thiêng liêng.

Thơ là một dòng cảm hứng không ngừng tuôn chảy. Trong dòng chảy này, nhà văn không ngừng rèn luyện, tích lũy, hình tượng thơ cũng không ngừng chuyển dịch và phát triển. Hình ảnh nhà thơ – chiến sĩ Quang Dũng được phác họa trong bài thơ Tây Tiến cũng mang tính vận động. Nếu như thiên nhiên trong bài thơ từ khốc liệt đến linh thiêng thì ngược lại, con người lại trỗi dậy từ sự mạnh mẽ, chủ động đương đầu với thiên nhiên hùng vĩ, hiểm trở để vượt qua thử thách, chấp nhận thử thách, chấp nhận hòa hợp, sống hòa hợp với thiên nhiên để rồi trở thành trung tâm của hình ảnh hùng vĩ này. Ngôn ngữ, phong cách và giọng điệu của thơ được Quang Dũng thay đổi linh hoạt để ta thấy rõ hơn sự vận động của nhân vật trữ tình.

Đọc “Tây Tiến”, chúng ta không chỉ chia sẻ cảm xúc nhớ nhung, trân trọng đối với đồng đội, mảnh đất một thời gắn bó, đoàn quân vượt thác vượt qua bao gian khổ của tác giả mà còn thấy được diễn biến của nhân vật trữ tình sau khi cảm nhận được sự hy sinh của người lính được nhà thơ khéo léo chuyển tải qua từng câu chữ, từng hình ảnh.