Cảm nhận về hình ảnh thiên nhiên trong Cảnh ngày xuân
Cảm nhận hình ảnh tự nhiên trong cảnh ngày xuân
Hướng dẫn
Cảm nhận hình ảnh tự nhiên trong cảnh ngày xuân
Phân công
Một trong những nét đặc sắc về nghệ thuật của “Truyện Kiều” của Nguyễn Du là việc miêu tả, tô điểm những bức tranh thiên nhiên tương xứng với hoàn cảnh và tâm trạng của nhân vật chính là Thúy Kiều. Đoạn trích “Cảnh ngày xuân” là bức ảnh chụp cảnh ngày xuân và cảnh du xuân của chị em Thúy Kiều. Một hình ảnh đẹp, sống động nhưng ẩn chứa nét u buồn, báo trước một tương lai không xa của Thúy Kiều.
Bốn dòng đầu tóm tắt cảnh thiên nhiên với những nét đặc sắc của mùa xuân với phong cách cổ điển, gợi cảnh thiên nhiên theo trình tự thời gian, phong cách phá vỡ quy ước:
“Ngày xuân én đưa thoi.
Kệ đèn là chín mươi và hơn sáu mươi
Cỏ xanh trên đường chân trời
Có hoa trên cành lê trắng. “
Hai câu thơ đầu vừa gợi không gian của mùa xuân vừa gợi tả thời gian trôi. Ngày xuân chóng qua chín trục, ngày xuân này tiết trời bước sang tháng ba. Tháng cuối cùng của mùa xuân. Nhưng trên bầu trời rộng mở, cao vời vợi, những cánh én vẫn chao liệng, chao liệng như diềm xếp. Dưới lòng đất, mùa xuân đang sôi động. Bức ảnh chụp mùa xuân tuyệt đẹp trên nền cỏ xanh non trải dài đến tận chân trời, nổi bật ở cận cảnh là điểm xuyết một vài bông hoa lê trắng. Nguyễn Du tả cảnh mùa xuân là thảm cỏ xanh ngút ngàn đến tận chân trời. Màu xanh làm nổi bật màu trắng của bông hoa lê mới nở, chữ trắng được thêm vào trước động từ và danh từ. Tạo sự ngạc nhiên mới lạ khiến cảnh vật trong lành và tao nhã hơn. Bốn dòng tả cảnh mùa xuân thật là tuyệt vời, ngôn ngữ giàu sức gợi và hình ảnh biểu cảm. Qua hình ảnh thơ này, người đọc cảm nhận được tâm hồn nhạy cảm mãnh liệt trước cảnh sắc thiên nhiên trong trẻo, tươi mát và ấm áp của mùa xuân.
“Thanh minh trong tiết tháng ba,
Ngôi mộ tập thể là bàn đạp cho thanh rong ”.
Tám câu thơ sau, tác giả đã tái hiện lại cảnh lễ hội tiết Thanh minh và hoàn cảnh du xuân. Tiết Thanh minh tháng ba, áo quần chật như nêm. Phần lễ gồm có ra mộ thăm hỏi, lau chùi, quét dọn, rắc giấy tiền… Để tưởng nhớ tổ tiên đã khuất. Câu lạc bộ đạp vui ở quê, dạo chơi trên thảm cỏ xanh. Trong thời kỳ Thanh minh, có một sự hài hòa độc đáo giữa quá khứ và hiện tại.
“Dù xa hay gần, tôi rất vui mừng cho bạn
Các cô gái đang mua sắm cho mùa xuân
Lột xác nam diễn viên đẹp trai
Xe ngựa ví như áo lam nước ”.
Bốn câu thơ trên là ngôn ngữ trần thuật miêu tả hình ảnh lễ hội. Hệ thống danh từ, động từ, tính từ thể hiện hành động sôi nổi, hào hứng, vui tươi của những người đến trẩy hội. Điểm danh xen kẽ với các lễ hội làm cho cảnh xuân càng thêm tưng bừng, vui tươi, đầm ấm, người và cảnh hòa quyện. Dường như ánh sáng của mùa xuân và niềm vui của lễ hội bao trùm toàn thể nhân loại. Trong đó có hai chị em Thúy Kiều. Vì vậy, qua hành trình du xuân của mọi người, nhà thơ đã miêu tả một truyền thống văn hóa lễ hội cổ xưa thật đẹp đẽ và sinh động.
Sáu câu cuối tả cảnh chị em Thúy Kiều du xuân trở về.
“Bóng tà uốn mình về hướng Tây.
Chị em thơ ra đi với đôi bàn tay
Từng bước xuống ngọn đồi nhỏ
Quan điểm của phong cách thanh lịch
Không có gì ngạc nhiên khi nước chảy xung quanh
Cơ hội cuối cùng một cây cầu nhỏ bắc qua ghềnh thác ”.
Không giống như câu thơ mở đầu. Không còn một không khí vui tươi, náo nhiệt nào bằng. Nhạc điệu buồn vì tiệc đã tan, cảnh xuân cũng dần tàn. Buổi sáng, thời tiết vẫn trong xanh, trời hửng nắng. Vì vậy, bầu trời đầy nắng mờ dần thành một hố nước nhỏ. Những bước chân lang thang ủ rũ nhìn dòng nước uốn khúc khiến tim tôi loạn nhịp. Khung cảnh lúc đó nhuốm màu tâm trạng. Những từ ngữ vu vơ, man rợ, nao nao không chỉ thể hiện sắc thái cảnh vật mà còn thể hiện tâm trạng con người. Cảm giác bùi ngùi, lo lắng của một ngày du xuân vẫn còn đó, nhưng một điềm báo sắp đến đã nảy sinh, vui buồn đan xen.
Dường như mọi hình ảnh thiên nhiên trong Truyện Kiều đều nhuốm màu tâm trạng. Trong hình ảnh thiên nhiên ngày xuân, tâm trạng con người cũng thay đổi theo cảnh vật. Mở hội – cuối hội và những điềm báo về tương lai này chính là tài năng tả cảnh ngụ tình của thi hào Nguyễn Du.
Theo Hocsinhgioi.com