Soạn bài: “Hoàng Hạc Lâu” (“Hoàng Hạc Lâu” – Thôi Hiệu) – Ngữ văn lớp 10
Soạn bài: “Hoàng Hạc Lâu” (“Hoàng Hạc Lâu” – Thôi Hiệu) – Ngữ văn lớp 10
Phân công
Câu 1: Tên bài thơ là “Lầu Hoàng Hạc” nhưng ngoài việc xác định vị trí của toà lầu Hoàng Hạc ở “đây” thì toàn bài không nói gì đến “lầu”. Ý đồ của tác giả là gì?
Câu trả lời gợi ý:
Tên bài thơ là “Lầu Hoàng Hạc” nhưng ngoài việc xác định vị trí của toà lầu Hoàng Hạc ở “đây” thì cả bài thơ không nói gì đến “lầu”. Chủ ý của tác giả trong bài thơ là:
– Bốn câu thơ đầu là những câu gần với đề tài cảnh lầu Hoàng Hạc, nói trực tiếp đến lầu Hoàng Hạc:
“Theo quá khứ, hoàng cẩu,
Thử đất không cặn Hoàng Hạc Lâu.
Con chim hồng hạc không ăn năn nhất trong quá khứ,
Mây Trắng không đi du lịch. “
(Ai cưỡi hạc vàng đi bao xa?
Còn đây lầu riêng của Hoàng Cẩu vẫn còn trống
Hạc vàng biến mất khỏi quá khứ
Mây trắng ngàn năm vẫn bay)
Nhà thơ dự định khi ở hai dòng đầu của bài thơ vừa giải thích tên mặt đất, vừa xác định hoàn cảnh có tên gọi đó ở thời xa xưa, nhưng hoàn toàn không có một đoạn văn nào tả mặt đất cả. . Ta chỉ thấy sự đối lập giữa tiên cảnh và trần thế, quá khứ và hiện tại, mất và tĩnh trong bốn câu thơ này. Hình ảnh chim hạc vàng tượng trưng cho vương quốc cổ tích, gắn liền với những truyền thuyết thần kỳ ngày xưa. Tất cả đều tái hiện lại khung cảnh được miêu tả trong truyền thuyết về Phí Văn Vi hay Tử An thời xa xưa. Tác giả dự định sử dụng chú thích này để nói lên những suy nghĩ sâu sắc và triết lý của mình. Thời gian trôi đi một đi không trở lại, chúng ta không thể làm lại những gì đã xảy ra và thế là người cũ đã ra đi không hẹn mà gặp lại. Đời người là hữu hạn, vũ trụ thì vô cùng, vô tận. Rốt cuộc, cuối cùng chỉ còn lại một tòa nhà hiu quạnh giữa những đám mây trắng bồng bềnh. Hình ảnh này gợi cảm giác cô đơn, lẻ loi của một kẻ tha hương, bấp bênh giữa cuộc đời.
– Dụng ý thứ hai của Thôi Hiệu là tạo ra sự chuyển đổi bối cảnh, sự việc từ xưa đến nay giữa nội dung của bốn câu trên và bốn câu dưới. Đó là một phần tiếp theo kín đáo, logic và ngọt ngào, đi thẳng vào trái tim người đọc. Người ta có thể tưởng tượng ra hình ảnh đôi mắt ngước nhìn những đám mây bồng bềnh, đưa hồn trở về với ngàn năm xa xôi của huyền thoại ly kỳ, nhưng tâm trí và cảm xúc của nhà thơ vẫn hướng về những gì đang diễn ra trong thế giới hiện tại, gần gũi quá khứ nhưng cũng rất xa.
– Dụng ý thứ ba của nhà thơ là tạo ra mối quan hệ giữa cái có thể (cái nhìn thấy) và cái không thể (cái không thấy). Những gì có thể nhìn thấy ở đây là Han Duong Land, Anh Vu Beach, và những hàng cây ven đường, tất cả đều hiện rõ, trong lành và tràn đầy sức sống. Cái chưa thấy ở đây là “hương thơm”, nghĩa quê hương hút hồn người trong bài thơ này. Tình cảm của bài thơ vừa hàm chứa ý nghĩa triết lí, vừa mang ý nghĩa nhân sinh sâu sắc.
Câu 2: Cảnh nào cũng đẹp, nhưng sao lại “làm lòng người buồn”?
Câu trả lời gợi ý:
Tất cả những cảnh vật chạy qua bài thơ đều rất đẹp, rất thơ, huyền ảo, nhưng vẻ đẹp này gợi lên một nỗi niềm mơ hồ, chất chứa nỗi buồn chia ly, hoài niệm về dĩ vãng.
– Bốn câu thơ đầu thể hiện rõ nét nhất thần thái của vẻ đẹp huyền thoại trong truyền thuyết về đất Hoàng Hạc. Bốn câu thơ tiếp theo gợi tả vẻ đẹp hiện đại của cảnh sông nước, bãi cỏ, cây cối. Cảnh càng đẹp thì càng có nhiều “người buồn”. Bài thơ hay và có ý nghĩa sâu sắc ở đó.
– Nếu chỉ hiểu thơ Thôi Hiệu là thơ tả chân, mang ý nghĩa báo thù, chỉ kể lại cảnh vật mà không có nội dung tình cảm hay ý nghĩa triết lí thì đã đánh mất đi một nửa cái hay của bài thơ. Đối với Thôi Hiệu, thơ là để bộc lộ một cách sinh động những tình cảm chân thành và những tâm tư sâu kín, chứ không phải chỉ là một công cụ để tái hiện, tái hiện cảnh vật như một bức tranh. Hơn nữa, nhà thơ sống trong không khí của một người con xa xứ. Vì vậy, dù cảnh đẹp trước mắt đến đâu thì tình yêu quê hương đất nước vẫn luôn chi phối mọi thứ, tạo nên cảm giác nhớ nhung, da diết, nhất là khi màn đêm buông xuống.
Câu 3: Bài thơ có thể rút gọn thành câu: “Người xưa đã qua, làm người hôm nay buồn” và một quan niệm: “Năm mươi sáu chữ là tất cả những bước chuẩn bị cho chữ sầu hạ cánh, cô đọng trong lòng”. Bạn đồng ý với ý kiến nào?
Câu trả lời gợi ý:
Liên quan đến bài thơ này, có hai quan điểm khác nhau, đó là: “Người xưa ra đi không bao giờ trở lại, khiến người hôm nay buồn” và: “Năm mươi sáu chữ là bao nhiêu công đoạn chuẩn bị để chữ sầu lắng đọng, tích tụ. trong việc lắng nghe ”. Theo tôi, hai nhận định trên có một điểm chung và tạo thành một quan điểm hợp lý khi đánh giá bài thơ. Tuy nhiên, nếu đi sâu tìm hiểu nội dung của hai ý kiến này, chúng ta có thể nói rằng ý kiến cho rằng: “Năm mươi sáu, năm mươi sáu chữ là một giai đoạn chuẩn bị cho một chữ buồn tích tụ trong tinh thần” là thật sâu sắc. . hơn nữa bởi cái hồn của bài thơ nằm ở những suy nghĩ chân thành mà sâu sắc, không chỉ đơn thuần gợi lên những nỗi niềm về thân phận con người hữu hạn, vô tận và sự chia lìa không thể cứu vãn của người xưa. Ý kiến thứ nhất chỉ là bề nổi về nội dung của bài thơ, khơi dậy trong người đọc những cảm nhận về ý nghĩa sâu xa thứ hai mà nhà thơ muốn gửi gắm qua tác phẩm của mình. Nỗi buồn, nỗi buồn xa quê đã chiếm lấy tất cả, lấn át nỗi buồn chia ly và dĩ vãng. Người ta thường buồn và nhớ quê hương vào lúc chiều tà. Vì vậy, không chỉ trong tác phẩm này mà trong thơ ca cổ điển của nhiều nước phương Đông, nỗi nhớ nhà lúc xế chiều là một hiện tượng rất phổ biến.